بررسی کاربرد دو اصل حق تعیین سرنوشت ملتها و حق حاکمیت ملی در سازمان ملل متحد ؛ مقایسه دو مورد کوزوو و اوستیای جنوبی

نقض حقوق بشر در استان کوزوو توسط دولت یوگسلاوی در دهه 90 قرن بیستم و در استان اوستیای جنوبی در سال 2008 توسط دولت گرجستان، سبب گردید تا این اقلیتها با تکیه بر اصل حق تعیین سرنوشت ملتها با دولت مرکزی خود دچار تنش و درگیری شوند. در مقابل دولت مرکزی یوگسلاوی و گرجستان نیز با تأکید بر اصل حق حاکمیت ملی خود درصدد سرکوب این اقلیتها برآمدند. شورای امنیت با صدور قطعنامه های 1160 ، 1199 ، 1203 و 1239 وضعیت بوجود آمده در کوزوو را محکوم نمود. مخالفت روسیه در شورای امنیت مانع از مداخله نظامی سازمان ملل در یوگسلاوی گشت و سبب گردید تا ناتو که مترصد فرصتی برای اثبات دلیل وجودی خود پس از جنگ سرد بود، بدون اخذ مجوز از شورای امنیت و به بهانه مداخله بشردوستانه برعلیه تمامیت ارضی یوگسلاوی توسل به زور نماید. قطعنامه 1244 شورای امنیت که در پایان درگیریهای ناتو و یوگسلاوی صادر گردیده بود ، اگرچه احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی یوگسلاوی را مورد تأکید قرار میداد، نقض حاکمیت ملی این کشور توسط ناتو را محکوم ننمود ولی در مقابل حق تعیین سرنوشت مردم کوزوو را مدنظر قرار داده، منطقه خودمختار کوزوو را تحت اداره سازمان ملل قرار داد. همه این موارد موجب تحدید و نقض حق حاکمیت ملی یوگسلاوی گردید. در بحران اوستیای جنوبی نیز، شورای امنیت با تشدید درگیریها میان نیروهای گرجی و اوستیایی و سپس گرجستان و روسیه اقدام به تشکیل جلسه اضطراری نمود اما باز هم منافع سیاسی روسیه که خود نیز در بحران درگیر بود، مانع از اتخاذ تصمیمات مقتضی از سوی این شورا گردید. روسیه برای کسب اقتدار مجدد بر خارج نزدیک خود ابتکار عمل را بدست گرفت و اجازه نداد که شورای امنیت با صدور قطعنامه ای تهاجم روسیه به گرجستان و نقض حاکمیت گرجستان را محکوم نماید یا در خصوص وضعیت اوستیای جنوبی سخنی به میان آورد.